КОВАЧИЦА – На роботней схадзки Координациї националних совитох (НС) националних меншинох, отриманей 19. и 20. септембра у Ковачици, найвецей точки на дньовим шоре мал Одбор за образованє, до хторого були уключени представителє одборох за образованє скоро шицких совитох националних меншинох у Сербиї, медзи нїма и предсидателька Одбору за образованє НС Руснацох Мелания Римар.
Учебнїки на язику и писму националних меншинох и учебнїки за предмети од интересу за национални меншини були єдна з темох на тим сходзе, та ше дискутовало о планох учебнїкох и предложени велї дополнєня хтори маю войсц до конєчней верзиї за виробок Правилнїка о плану учебнїкох за основну школу.
– Руснаци за порядну наставу на мацеринским язику маю шицки учебнїки (преложени зоз сербского язика), та авторски учебнїки за руски язик – Буквар, читанки, потим Музична култура од 1. по 6. класу, у пририхтованю и за 7. и 8 класу, та учебнїки у хторих додатки о нашей националней заєднїци. Нєобходни нам учебнїк за виборни предмет „Народна традиция” и тот наслов унєшени до плану, а уж написани учебнїк за виронауку за 3. и 4. класу ОШ, та озда нєодлуга будзе и видруковани. Учебнїки за предмет Природа и дружтво за 3. и 4. класу маме право дополнїц з додатками хтори ше одноша на Руснацох на 20, односно 30 бокох – гварела за Рутенпрес Мелания Римар после сходу у Ковачици.
Вименки Правилнїка о наставних планох и програмох у основних школох, а найвецей статус виборного предмету – Мацерински язик з елементами националней култури – тиж бул значна тема Одбору за образованє Координациї. НС вимагаю же би мацерински язик нє бул виборни, алє обовязни наставни предмет, як у основней, так и у штреднєй школи, хтори би ше оценьовало и же би оцена уходзела до просеку.
– Єдна з важних вимогох, за нашу националну заєднїцу озда и найважнєйша, то же би Министерство просвити припознавало ґрупу за ученє мацеринского язика з найменєй пейцома школярами. Тераз Министерство оможлївює ґрупу у хторей єст найменєй 15 школярох, а ми у векшини школох дзе порядна настава по сербски, а руски ше учи як виборни предмет, нє маме приявених анї 10 школярох од 1. по 8. класу, цо значи же, кед так останє, лєм у даскелїх школох будзе оможлївене ученє руского язика – гварела Римарова.
Надалєй, на Координациї заключене же би ше од Министерства просвити вимагало анґажованє голєм просвитного сотруднїка за националну заєднїцу хтора у одредзеним округу ма образованє на мацеринским язику, понеже у школских управох нєт просвитних совитнїкох котри знаю бешедовац язик даєдней националней меншини.
– Координация вимага же би ше таким просвитним совитнїком, лєбо сотруднїком, обезпечело роботу на пол, лєбо на 30 одсто роботного часу, а за нас Руснацох важни школски управи у Новим Садзе и Зомборе, та вимагаме єдного совитнїка котри би знал по руски за обидва школски управи – визначела Римарова.
На схадзки заключене и же би ше представителє одборох за образованє частейше стретали и вєдно, прейґ Координациї, пробовали ришовац проблеми у образованю на мацеринским язику националних меншинох у Сербиї.