У тижню за нами преславене найвекше державне швето Дзень держвносци Сербиї у двох нєроботних дньох, 15. и 16. фебруара. Означує ше як здогадованє на початок Першого сербского повстаня за ошлєбодзенє у Орашцу 1804. року и на преглашенє першого Устава Княжовини Сербиї, хтори принєшени 1835. року на церковне швето Стритениє, та по нїм достал и мено.
Бул то єден зоз найсучаснєйших и найлибералнєйших Уставох у тедишнєй Европи, хтори тирвал кратко, лєм три тижнї, пре процивенє вельких силох, алє вон указал же тедишнї, з векшей часци нєписмени людзе, у борби за свою шлєбоду знали огранїчиц власц Милоша Велького, бо им идеал була шлєбодна держава Сербия.
Руски язик од того року урядово реґистровани у медзинародним стандарду за язиково коди Шветовей орґанизациї за реґистрованє язикох и то историйна подїя за Руснацох. Наш руски язик хтори ше хаснує на подручу АП Войводини, односно у Републики Сербиї, достал тробуквови код rsk, а у спомнутим реґистру ше го водзи под назву Ruthenian.
Реґистрованє руского язика по медзинародних стандардох за язиково коди ма вельке наукове и практичне значенє, окреме же му оможлївює приступ ґу ґлобалним диґиталним платформом дзе таки код нєобходни, алє ту и вельке символичне значенє, бо нарок означиме 100-рочнїцу од кеди наш, бачванско-сримски руски язик, кодификовани.
За тот историйни поцаг заслужни ентузияста Гавриїл Колєсар, длугорочни редактор култури у наших новинох, хтори нєшка жиє и роби у Канади, бо на його инициятиву тото и порушане. А, же би ше тота идея могла и до конца витвориц, у тим му помогли нашо найвекши язични фаховци др Юлиян Рамач, др Михайло Фейса и мр Гелена Медєши. Процес тирвал єден рок у доказованю же наш язик окремни и самостойни восточнославянски язик хтори жиє самостойно кодификовани уж 100 роки зоз Граматику др Гавриїла Костельника. На нїм обявени релевантни кнїжки у науки, публицистики и белетристики, як и вецей капитални словнїки, а на нїм преложене и обявене Святе писмо.
У прешлим уводнїку сом писала же будземе писац о шицких цо зоз своїм трудом з рускей заєднїци „долапели гвизди”, а жию у швеце. Тота кодификация руского язика у диґиталним швеце указала же ше можеме повязац зоз тима цо пошли до швета и витвориц таке єдено подняце зоз хторим зме на символични способ наисце „долапели гвизди”. Терашнї ґенерациї охабяю вельки „капитал” будуцим ґенерацийом цо приходза, бо лєм на єден клик годни у прекладзе читац на мацеринским язику шицко цо иснує у диґиталним швеце.
ruske.redaktorka@gmail.com