Велька часц Войводини нє ма добру воду за пице, ситуация така уж роками, гоч з часу на час найупартейши збудую фабрику води. Керестурци уж оддавна шведкове идеї о фабрики води, алє нажаль, без конкретних резултатох, гоч єст и проєкт за фабрику
Схадзка о квалитету води, односно о нєисправней води котра нє за пице, алє лєм за санитарно-технїчне хаснованє була отримана прешлого тижня у ресторану Бостон. Бешедовали адвокати зоз адвокатскей канцелариї др Мариї Йоксович и директор ЯКП „Руском” Владимир Олеяр, а одволало ше и барз вельке число гражданох котри потримали тоту инициятиву и участвовали у розправи.
Мож повесц же розправа була конструктивна, було и поєдинцох котри зауважели же вода зоз фабрики води будзе барз драга, лєбо же то можебуц и краткотирваце ришенє, алє ту и тварди арґуменети же найважнєйше же би Керестур добил воду котра будзе здравствено исправна.
ЗБЕРА ШЕ ПОДПИСИ
Догварене же ше у тим тижню, заключно зоз нєдзелю 6. априлом буду зберац подписи гражданох Руского Керестура як потримовка еколоґийней тужби у котрей ше буду вимагац три ствари, насампредз вибудов фабрики за воду за котру єст проєкт, потим надополньованє розлики за наплацену воду у одношеню на цену технїчней води за период од три роки ретроактивно и зменшанє рахункох за воду покля тот проблем нє будзе ришени, и треце надополнєнє нєматериялней чкоди. Як наглашене на схадзки, гражданє и далєй маю обовязку плациц воду по цени яка є тераз, а же ше зменшованє рахункох будзе вимагац на суду.
На початку адвокатка др Мария Йоксович представела резултати випитованя води странкох котри вона уж заступа зоз валалу, а по котрих вода ма и до 12 раз вецей арсену од норми, алє и присуство бактерийох, односно же резултати з котрима вона розполага потвердзую же вода нєзадоволює анї хемийни анї микробиолоґийни норматив анализох води за пице. Попри тим, як визначене по тих анализох, вода у валалє задоволює лєм критериюм за санитарно-технїчне хаснованє, же є анї за варенє, та анї за умиванє рукох. Як наглашела адвокатка Йоксович, тим адвокатох зоз єй канцелариї стої на розполаганю Керестурцом, и же тот їх анґажман нє будзе наплацени.
Потримовку за таке подняце мож дац з подписом кажди роботни дзень у Польопривредней апатики „Керестурска паприґа” у чаше од 12 до 16:30 годзин, и соботу, 5. априла, од 8 до 12 годзин. У тим периодзе будзе присутнa Мая Медєши зоз адвокатскей канцелариї, та годно достац шицки подробнєйши информациї. Подписац можу лєм особи на котри глаши рахунок.
Дзепоєдни присутни, такой по схадзки подписали потримовку, потребни бул подпис и адреса, єден рахунок за воду (нє муши буц найновши), и особна карточка. Важне надпомнуц же ше нє подписовало бланко овласценє, алє список.
ФАБРИКА ВОДИ ИНТЕРЕС ШИЦКИХ
На схадзки бешедовал и директор ЯКП „Руском” Владимир Олеяр котри визначел же по резултатох анализох води з котрима розполага „Руском”, проблем з арсеном присутни уж роками, алє же и по остатнїх анализох вода без присуства бактерийох. Медзитим, наглашел же вибудов фабрики води вшелїяк у интересу шицких валалчанох, бо то длугорочни проблем. Як єдно зоз ришеньох котре спомнуте то же би ше до валалу приведло водовод зоз даєдного другого места, медзитим гоч проблем зоз арсеном ма лєм Руски Керестур и Крущич, други места тиж нє маю добру воду за пице. Кед слово о азбестних цивох, у валалє их єст ище лєм 700 метери на єдней часци Фрушкогорскей улїци.
Попри тим, визначене же у „Рускому” роби и пилот пошоренє за пречисцованє води од аресену и калиюм-перманґанату, же тота вода доступна 24 годзини кажди дзень и нє наплацує ше.
По Олеярових словох, проєкт за вибудов фабрики води у Руским Керестуре постої, плановане же би ше реализация розпочала ище у 2020. року, медзитим застановени є пре епидемию корона вирусу. Проєкт нє застарел и применлїви є и тераз. На даскельо зауваги же о фабрики води требали повесц фаховци, а нє адвокати, шлєбодно мож повесц же фаховци уж и гварели, праве кед и направени проєкт за вибудов фабрики за воду.
Най здогаднєме, пилот пошоренє поставене на инициятиву дакедишнього Еколоґийного руху „Желєни персцень” котре роками дїловало у валалє, на чолє зоз покойну дохтору Леону Доротич Ґутеша. Доротич Ґутешова вєдно зоз Лїляну Соколов Дьокич и пейцома фаховцами зоз Институту за хемию, металурґию и технолоґию у сотруднїцтве зоз локалнима власцами реализовали и тот значни проєкт котри роби вецей як 20 роки.
ЦЕНА ВОДИ НЄПРЕРИВНО РОСЛА
Керестурци тераз доставаю рахунки за воду по котрих ше кубни метер такей води обраховює по 103,38 динари, тота цена ше нєпреривно звекшовала, аж як нєурядово дознаваме зоз тенденцию же би досцигла 125 динари. Виглєдуюци воду, лєм пред двома роками, у марцу 2023. року вода коштала 75,60 динари, потим цена росла, истого року у юлию подражела на 83,16, та о рок на нєшкайши 103,38.
По словох адвокатки Йоксович, тиж зоз судских искуствох, а на основи таких резултатох єст основи вимагац же би тота цена була зменшана на цену технїчней води котра кошта лєм коло дзешатину актуалней цени.
Подрагшовало и одвоженє шмеца опрез обисцох у валалє, конкретна цена нє дзвигнута, алє пременєни способ обраховйованя, и скоро шицким рахунки векши. У обвисценю котре ЯКП „Руском” доручело початком того року своїм трошительом стої написане же, починаюци од фебруарского рахунка, одношенє шмеца будзе обраховйоване по квадратним метеру обисца по цени од 10,20 динари. За обисца дзе жиє єден член обраховйює ше лєм 35 квадрати, цо єдине цо остало нєпременєне, док обисца зоз двома членами, дотеди плацени обрахунок за 70 квадрати, а тераз по квадрату обисца, по податкох превжатих зоз катастру. Рахуюци же просеково обисца у валалє маю медзи 100 и 150 квадрати, мож заключиц хаснователє плаца вельо вецей, односно же мешац одвоженя шмеца кошта 1.000 динари, та и гет вецей.
Кед о реалним звекшованю цени, одвоженє шмеца у януару 2023. року коштало 7,46 динари, у октобру истого року 8,21, у януару 2024. року 9,19, а од септембра истого року нєшкайша цена 10,20.
Цена води у цалей держави, мож повесц, варира коло цени од 100 динари, без огляду чи тота вода исправна, чи нє, або чи даєден водовод ма фабрику за пречисцованє води, чи нє ма. Так наприклад, по ценовнїкох доступних на урядовох сайтох водоводох, Беоґрадянє воду плаца 87,24, у општини Рашка цена 83,7 динари, винїмок туристичне населє Копаоник дзе цена 145 динари. У Зренянину дзе вода барз подлого квалитету, и забранєна є за пице уж роками, кошта 29,36 плус ПДВ. Преважно по Войводини цена води медзи 75 и 120 динари по кубним метеру. Зоз того мож заключиц же нєт основи же би вода котру пречисци фабрика води була вельо драгша, цо нє пракса анї на велїх водоводох котри маю фабрику.
Важне здогаднуц и хто одлучує о звекшаню ценох конкретно у случаю ЯКП „Руском”, на предклад руководства „Рускому”, односно Надпатраюцого одбору, вимогу за звекшованє ценох ше посила Општинскей ради котра тоту одлуку потвердзує и приноши ришенє по котрим ше далєй поступа.
НА ОПШТИНИ ШЕ СТОЇ
Виглєдуюци лєм даскельо роки назадок, дознаваме же на схадзки Совиту МЗ у октобру 2017. року догварене же зоз средствох самодоприносу котри вицекол 31. януара 2017. року, 6,8 милиони динари буду потрошени на проєкт фабрики води. Надалєй, уж идуцого року, у општинским буджету стої ставка виробок проєктно-технїчней документациї за фабрику води у Руским Керестуре и Крущичу у суми 7,6 милиони. Идуцого 2018. року тиж так 7 милиони 50 тисячи под ставку вибудов фабрики, исте пише и 2019. року зоз суму 5 милиони 57 тисячи. 2020. року було плановане же ше фабрика води будзе будовац зоз потримовку Мадярскей, медзитим, шицко застановене пре пандемию.
