Нє нужне дакого у Керестуре прешвечовац же дакеди у каждей улїци було пекарох. Одразу зме зоз собешеднїком, Любомиром Чапком, котрого Керестурци лєпше познаю лєм як Карамбу, нашли у паметаньох аж дзешец пекарнї, а дабоме же и то нє цалком сиґурне.
Любо памета же у Руским Керестуре як пекаре робели Мишка, Режак, Янко Митя а вец Макаї, Любо Колєсар, Симун Зора, Янко Семан, Бириня, Арт, а гвари, сиґурне и други хторих його роки уж нє могли запаметац.
Любо народзени у фамелиї пекара, Мафтея Зору, Чапка. Якош, гвари, анї после телїх рокох, а и оцец и дїдо уж давно у памяткох, нє зна од котрого вецей талу достал. Дїдо, тиж Мафтей, цалого живота бул галас, оцец цалого живота пекар, а йому западло и єдно и друге, зоз широким ошмихом приповеда Любо Чапко.
– У валалє сом закончел основну школу, а за пекара сом ше виучел у Кули, у тедишнєй школи школярох у привреди. Одмалючка сом помагал оцови, а як сом вирастал, мука, квас, кващок, заправка, и пах цеплого хлєба лєбо лепиня ше занавше населєли у ґенох и креви.
КВАСУ НЄ БУЛО, А ХЛЄБА МУШЕЛО БУЦ
– Мушим повесц и тото же сом од кратких ґачох на водох, на беґелю, на долїнох, барох и яркох, и кажди шлєбодни час я лапал риби. То ми од дїда остало.
Зоз часох у пекари паметам, а народзени сом пред седемдзешат двома, же ми теди найвецей завадзало же мало-мало, та квасу нє було нїґдзе, а хлєба мушело буц. Теди и оцец и я, алє и шицки други пекаре пекли хлєб на заправку, кващок, та так ше и шпоровало, бо ше трошело три раз менєй, а нє на чкоду квалитета.
Уж як закончени майстор пекар, Любо з оцом робел коло штири роки, а потим нєт дзе нє робел, и на морю и индзей, док нє почал робиц у кулскей „Житобачки”. Спочатку то були вецей роботи, а вец роками як пекар, док нє прешол на рибалов. И тота робота му була мила, а знал и розумел ше до обидвох.
– Судьба прави дражки и драги хторим ше анї наздавац нє мож. Мнє ше так ушло же сом и у войску, тедишнєй ЮНА, бул пекар. Озда так живот сцел. Но, и нацо би випатрало да сом пошол до войска риби лапац, чи нє? Я вироснул на Барищу. Дзеци нас там було як маку, шицких возростох. Шицки зме знали плївац, лапац риби и бавиц фодбал, та гоч и зоз рендану лабду. А найважнєйше же зме ше знали бавиц – памета наш собешеднїк.
ФОДБАЛ, ЛАБДА, ЛЮБОВИ ОДВШЕ НА РОЗУМЕ
– На Барищу ми до креви вошол фодбал, та сом, кед ме паметанє служи, активно бавел полни трицец два роки – предлужує Любо Карамба.
– Бавело ше з дзеку и любову, та чи у Старей школи було жимно, або дул витор, лєбо нєраз и шнїг попадовал, бавиц ше мушело. То бул наш способ и якаш наша филозофия живота. Починали зме бавиц на босо, на пажицох и трави, а найвецей зме, заш лєм, бавели у Старей школи. То бул за нас шицких центар швета. И нєшка велї Керестурци паметаю яке то було внєдзелю нє пойсц до Старей школи на трозґу. Було би то нєможлїве, знам и паметам то од вше. Єдноставно, на малим терену коло лабди, хто лєм сцел видзел вше новши и новши ґенерациї, алє и ветеранох котри ше децениями нє дали тим младшим.
На кратко ше Любо ознова враца на дзецинство, на Барище, дзе мали терен за фодбал и то на писку. Яка то була предносц, гвари, и нєшка таке нє мож анї задумац. Могло ше у бависку падац и нароком, а нє болєло. То були часи котри забуц нє мож.
После калїченя колєна, на скияню на Яхорини, фодбал ше могло бавиц. Алє вше менєй – гвари вон.
РИБА И У СНОХ, А ОД ШТИРОХ РОКОХ
– Думам, лєпше поведзено, знам же би нєшкайшим мацером на розум нє пришло пущиц зоз дїдом на беґель штиророчного хлапца, а я уж теди знал риби лапац, та и то остало у креви. И тераз паметам же, поготов теди кед води були високи, их було и у валалє, а найвецей праве коло наших обисцох. Рибу ше лапало и зоз галовом, кошаром без дна, мередовом скратим зоз хто зна чого, пандельом… Озда нас тота риба и виховала.
Од векших рибох, паметам потьку котра мала 17,8 кили лєбо харчи по коло 9 и 10 кили. Риби було, а я знал влапиц тото цо сом надумал. На змаганьох сом вше участвовал, алє ми уж покус завадзало же можем налапац вецей як други, та сом частейше мерал рибу и судзел – враца памятки до розгварки собешеднїк котрому тераз уж анї нє знам цо перше, пекар, рибар, фодбалер.
У обисцу, з оцом и мацеру, их було осмеро. Найстарши власни брат Дюра, вец Любо, та шестра Славка, брат Елемир, а вец шестра Марча и наймладши брат Владо. Виросли вєдно и, гвари, знали цо значи велька и зложна фамелия.
–То и накармиц требало, а дзе порайбац, навариц и инше, алє нїґда ше нїхто од нас нє поносовал нї на цо, то було таке нормалне одрастанє по одход зоз обисца кед зме повирастали. А вец, баш кед сцеш, повем ци – нашмеял ше Любо, та гвари же у велькей пекари уж давно нє робел, алє и тераз, лєм кед му придзе на розум, раз-два порихта цесто, уж яке му треба, и зоз уживаньом порихта и упече колачи на квасу, бухти лєбо прегнєтанїки. Зоз истим таким уживаньом и задовольством скоро половку порихтаного такой и подзелї, гвари, най шицки уживаю.
Нє мож нє спомнуц же и я сам Любу Чапка роками видзел зоз роботи и на роботу, як каждодньово до Кули ходзи на бициґли. Нїґда му то нє припадало чежко, гвари собешеднїк, аж дакеди була и предносц бо му од автобускей по рибалов „Дюру Струґара” при мосце, було и барз далєко, а на бициґли часом сциговал.
– На рибалове у Кули сом робел полни осемнац роки, озда так требало вше буц, риба на беґелю лєбо на рибалове, хлєб зоз власнима руками порихтани, фодбал, хто зна то хторим шором…
ДЇДОВА ПИХА
– Вєдно зоз супругу Марию, народзену Чижмар, маме дзивку и сина. Слава Богу, вони ту и тераз, а супруга пошла до памяткох уж тераз, давних рокох, кед дзеци лєм почали одрастац.
Од дзивки Люпки мам унуку Ана Марию и унука Мирка. Од сина Славка, у Зорових, Чапкових младших, тераз рошню Матия и Калина – подцагує Любо смужки под памятки.
– Матия годзен буц спортиста, уж тренира гокей за новосадску „Войводину”. Мило ми, якош за себе, же хтошка од унукох ма прихильносци ґу природи и беґелю, ґу рибом. Дїдо ше ма у чим цешиц.