У Сербиї єст коло шейсц тисячи гектари под лїсковцом и на нїх ше випродукує коло 2 500 тони плоди, цо нє закрива анї дзешату часц потребох у нашей жеми.
За векшину овоцох тот рок нє мал одвитуюцу хвилю, пре хтору було чкоди у рижних фазох їх розвою. Температура у януару одвитовала квитнуцу лїсковцох, алє у априлу и маю, у фази оплодзованя, хвиля нє була одвитуюца, та там дзе нє було вельо аґротехнїчни мири, урожаю скоро же анї нєт, гваря польопривредни фаховци. Подобна ситуация и зоз другима орехастима файтами овоцох.
КЕД КВИТНУЛ – ОБЕЦОВАЛ
Совитодавец за обласц овоцарства у Польопривредней фаховей служби у Руми Санда Клєштанович гвари же кед лїсковец у питаню, початок рока обецовал добри род.
– Гоч засадзени добри сорти и гоч цепла хвиля у януару була идеална за квитнуце лїсковца, гевто цо после ушлїдзело, нє одвитовало його дальшому розвою. Жимна хвиля у априлу и маю завадзала же би ше добре окончело опращковйованє плодох и то направело чкоди нє лєм на лїсковцох, алє и на других овоцох, гоч при других, а окреме при кайси, барз вельки чкоди було и од мразу. Єдине цо продукователє лїсковцох могли зробиц и цо од нїх завишело, то залївац польо у фази налїваня зарна, бо лїсковец у тей фази глєда надосц води – гутори Санда Клєштанович.
Лїсковец, як и други овоци, вимага полне применьованє аґротехнїчних мирох, цо значи же през залївну систему требало додавац одредзене количество минералного гною, же би ше поспишело полнєнє плодох.
– У тогорочней продукциї мали зме ситуациї же поодпадовали цали ґиризди плодох, хтори кед отвориме, видзиме же нєт плода лїсковца, бо нє пришло до оплодзованя. Ту продукователє нїч нє могли зробиц. Друга часц, на цо ше могло вплївовац, то же и у лїсковцох єст чкодлївци, хтори нападаю плоди, дзиравя их и вец на концу нє маме добри квалитет – толкує Клєштановичова.
Санда Клєштанович
Там дзе єст урожаю, кед є позберани на час, важне и його дорабянє, сушенє. Шицки орехасти плоди, та так и лїсковец, у своїм составе маю вельо олєю, та же би нє стухли, треба их добре осушиц. Гевти хтори нє маю модерни сушари, можу лїсковец сушиц у мрежастих мехох, як цо за паприґу, або цибулю, з тим же ше их нє шме тримац на слунку, алє у хладку и на то на месце дзе єст цуґ.
При вельких продуковательох, лїсковци ше у погону пребера, умиє, осуши и випоручує на тарґовище. Цена очисценого лїсковца на пияцох од 800 до 1150 динари за килу, у лупи 300-350 динари, а на велько од 2,36 до 2,54 еври.
САДЗЕНЄ ТУНЬШЕ ОД ДРУГИХ ФАЙТОХ ОВОЦОХ
Пре добру одкупну цену поверхносци з лїсковцом ше з рока на рок звекшую за коло 500 гектари, а найвекши проблем же перши добри урожай сцигує аж кед древка наполня пияти рок. Вик тирваня древкох коло 50-60 роки, з тим же на польо треба посадзац голєм два файти, пре успишнєйше опращковйованє плодох и лєпши урожай.
Трошки подзвигованя овоцнїка зоз лїсковцом, у поровнаню зоз другима овоцнїками, як цо яблука, грушки, черешнї на поли менши, место осем тисячи еври по гектаре, досц штири-пейц тисячи еври. У одношеню на яблука и грушки, хтори сцу интензивнєйшу защиту и технолоґию, при лїсковцох технолоґия продукциї єдноставнєйша, алє ю треба випочитовац.
За продукцию лїсковца нє потреба велька роботна моц, бо ше найвекша часц роботи, окрем орезованя, може окончиц зоз механїзацию. Даєдни власнїки векши поверхносцох, хаснуюци субвенциї держави, купели комбайн за зберанє плодох, хтора кошта коло сто тисячи еври.
ЗАЩИТА ВАЖНА
Вєшенї, док одпаднє коло 90 одсто лїсца треба окончиц белаве пирсканє. З препаратом на бази бакра, дезинфикує ше рани на местох дзе одпадло лїсце. То треба окончиц кед дньова температура 10-12 ступнї, а вноци же би нє була у минусу.
На яр, у фебруару треба повториц белаве пирсканє з бакром, з тим же ше ту додава и инсектицид на бази пиретроида. У януару, кед лїсковец почнє квитнуц, треба го опирскац и од хороти монилиї, процив згнїца плодох.
Лїсковец треба обовязно два раз попирскац процив инсекта сурлаша, бо вон зна направиц вельки чкоди. Пирска ше у маю на два заводи, у розмаку од дзешец днї. У медзичаше го мож попирскац кед єст пепелнїца, або шпляхи на лїсцох и то з препаратом на бази дифеноконазола.
