Владимир Еделински ище як леґинь пошол з Керестура до варошу школовац ше. И гоч ше часто по истей драги врацал до валалу, раз по другей пошол до Осєку. На тей драги остал цали живот. З Руснацами ше дружел, радзел, з нїма робел и у нїх ше цешел. И ище вше од того нє вистал.
Владимир Еделински, Миколка, народзени у Руским Керестуре пред так повесц, скоро седемдзешат роками. Основну школу закончел у Руским Керестуре, а дзецинство препровадзел на керестурских улїчкох. Влєце ше бавело фодбал, бегало по пажицох, а вжиме кед ше людзе санкали на древених санкох, кажде ше сцел на нїх завишац… Оцец му бул карчмар, та гнєтка и Владо помагал у роботи. Памета як хлопи ставали пред карчму з коньми и кочом, и з дзеверох кричали – дай лє єдну! Оцец би швидко винєсол палєночку, хлопи випили, и понагляли далєй по роботи. Нє було кеди шедзиц у карчми.
ҐАРАДИЧУ, ПО ҐАРАДИЧУ…
Познєйше, кед уж ходзел до стреднєй школи, Владо почал бавиц рукомет. Осемдзешатих рокох прешлого вику, рукомет на валалє бул барз квалитетни. Попри фодбалу бул найпопуларнєйши, алє и найуспишнєйши спорт у Керестуре. Владо би го нїґда нє опущел, алє школованє було на першим месце.
У своїм петнастим року, Еделински ше пошол школовац до Нового Саду, до стреднєй медицинскей школи. Припознава же му спочатку у школи нє було лєгко пре сербски язик, алє му ше якош удало висц украй з науку.
– У Керестуре, гоч дзе ши ше рушел, чи до дутяну, чи до општни лєбо на фодбал, шицки бешедовали по руски, а у новим штредку ше бешедовало лєм по сербски. Розумел сом слова, алє нє и цо и як требало наглашиц у бешеди – памета наш собешеднїк.
Бул добри школяр. Раз при єдному наставнїкови сцел достац лєпшу оцену, та научел шицко од слова до слова, дзвигнул руку и вишол опрез катедри. Владо шицко знал, алє ше загаковал, бо му мозоґ „робел” по руски. Бешеда му нє була чечна, та наставнїк заключел же то прето же нє научел так як треба. На концу му заш лєм дал штверку.
После штирох рокох школованя Владимир постал лаборант, лабораторийни технїчар. Барз сцел достац роботу и даґдзе робиц, алє вшадзи глєдали же би мал одслужене войско. Теди ше служело рок и пол, та вяри, 1968. року, будуци вояк пошол до Сараєва.
Приповеда Владо же гранїци у Републикох бувшей Югославиї нє були препреченє же би дахто достал роботу, а о роботних местох ше дознавало єдни од других. Найвецей ше дознало у Керестуре на Кирбаю, кед ше там стретали велї ґенерациї, бо приходзели и тоти котри робели даґдзе далєко од дому. Окрем друженя, черали искуства и презнавали ше тото цо каждого интересовало.
Владо стретнул пайташку хтора робела у медицинским фаху у Славонским Броду, и през приповедку дознал же у Осєку, у тамтейшим Дому здравя, глєдаю лаборантох. Надумал же ше праве там пойдзе приявиц. Так и було. Року 1970. ше запутел до Осєку.
– Нє мал сом нїкого познатого, нє знал сом анї кому ше явиц, та сом стал у конку и чекал же би дахто наишол. Пошвидко ме упутели. Уж од идуцого пондзелку бул сом на роботи у Дому здравя у Осєку и остал там полни 43 роки. Прежил сом войну, приватизациї, турбуленциї и транзициї… У пензиї сом уж три роки.
ДОМ ПРИ НАЙБЛЇЗШИХ
Дзе ше лєм руши, Руснак вшадзи глєда своїх, родзину… Так и Владо кед пошол жиц до Осєку. Перше отворел дзвери на грекокатолїцкей церкви и побешедовал з паноцом, а вец кус-покус, стретал и упознавал велїх Руснацох – Тимкових, Папових и велїх других з котрима ше сприятелєл. Пренашол малу руску заєднїцу у котрей ше чувствовал як дома.
Та заш лєм, цошка им хибело. Руснаци у Осєку ше сцели дружиц и стретац и звонка церкви, та прейґ тедишнього Союзу Русинох и Українцох РГ, пошли на семинар Русинох и Українцох до Стрмцу, до БиГ. Там ше Владимир баржей упознал з Владимиром Тимком, та почали бешедовац о снованю дружтва у Осєку. По врацаню зоз Семинару, о тей идеї бешедовали и з другима людзми. Уключели ше и Соколово: Даниєл и Даниєла, Зденко Сивчов, Силвестер Пап и други.
Перши предсидатель Дружтва бул Звонко Костелник, Руснацом познатши як пилот и наставнїк падобранства з Осєку. Пре мено и презвиско часто го нашо людзе знали помишац зоз Звонком Костелником з Петровцох, котри кореоґраф и роби у Союзу Русинох РГ.
Так, 17. априла 1983. року, урядово започало з роботу Културне дружтво Руснацох у Осєку. Дружтво з роками меняло мена од КПД Руснацох и Українцох по КУД Руснацох Осєк, алє Владо вше остал там, у руководзацих структурох и активни у велїх секцийох. Шпивал у хорскей секциї, а бул активни и у спортскей… Помагал дзе лєм могол, и ище вше є активни, гоч уж тераз, гвари, вельо менєй як дакеди. Трима же уж час же би ше младши уключовали, гоч вше кед ше отримує Мемориялни турнир у столним тенису „Владимир Тимко”, Владо вше там.
Тераз Еделински на длужносци подпредсидателя Дружтва, а за 33 роки бул секретар, предсидатель, подпредсидатель… Прилапйовал длужносци, и вшелїяки роботи „кладол на свой хрибет”. Так сцел, так научел.
Нєшка свойо пензионерски днї Владимир Еделински препровадзує у Осєку. Город на Драви му дом уж 46 роки, гоч свой родни валал Керестур нє забува. Там ище вше ма и хижу.
– Зна то дзекеди буц и терха, припознава Владимир – треба робиц на два боки. Треба отримовац два обисца, а то анї кус нє лєгко. Но, док чловек ма хижу у валалє дзе ше народзел, видзи ше ми же нє претаргнул вязу з валалом, там, дзе ище вше його коренї.
