У Новим Садзе закончел студиї на Технолоґийним факултету, робел у даскелїх фирмох ту и у иножемстве, алє го вше цагало робиц у фаху, тото цо найлєпше зна, и за цо ше виучел. Дипломовани технолоґ хемийного инжинєрства Златко Надь нєшка роби у Водоводу у Новим Садзе. Уж даскельо роки зоз нїм жиє и його супруга Елена, родом зоз Москви.
Кед ше уписовал на факултет Златко нє бул цалком сиґурни на цо ше уписац. Видзело ше му же би добре було уж кед ше учи закончиц дацо цо припознате у иножемстве, и сам гвари же нє зна як, алє коцка на концу спадла на хемию. Професорка Марияна Ачански му гварела же є перши Руснак у Новим Садзе на хемийним инжинєрству.
– Шицко може препаднуц, алє тото цо позбераш до своєй глави, тото остава – гвари Надь здогадуюци ше на роки кед после стреднєй школи требало даґдзе предлужиц зоз науку – Кед сом вибрал, гварели ми же то чежке, алє то так вшадзи, шицко чежке кед ше почина. Спочатку було так, а вец вше лєгчейше – гвари Златко хтори на Катедри за хемийне инжинєрство дипломовал на аналитичней хемиї води.
ПЕРШИ ИСКУСТВА У РОБОТИ
– А вец сом ше нашол на першей роботи, та другей, и якош и теди и тераз ми було важне робиц у фаху. Нє була ми нательо важна анї яка плаца, наисце сом сцел робиц тото за цо сом ше виучел. После першей роботи достал сом препоруки за роботу у иножемстве, точнєйше у Словениї, дзе сом бул и на усовершованю. Рок и пол сом там робел з людзми хтори тиж там пошли зоз Сербиї, я єдини з Нового Саду. Жили зме у Любляни, робели у Жужемберку. То бул єден тим людзох баржей вязани за електронску индустрию и єй компоненти, алє у тим проєкту була и обласц за пречисцованє води. Пред тим зме тиж робели за єдну норвежску фирму, углавним на пречисцованю.
Фирми, у хторей сом бул, було важне же сом технолоґ хтори позна конструкцийни материяли и то була основа же сом бул заняти, а попри тим могол сом робиц и з водами – гвари наш собешеднїк.
ДРАГА ПО ЛАБОРАТОРИЮ
– Вельо було роботи, а могло ше и крашнє заробиц. По конєц баржей сом сцел робиц свойо, тото цо узше повязане з моїм фахом. Понукали ми там и роботу машинского инжинєра, пробовал сом робиц и у фармацеутскей индустриї, алє ме цагало робиц инше. Врацел сом ше до Сербиї. Паметам мацерово слова же сом дурни же сом ше врацел.
А я ше нє секирал. Знал сом же кед нє найдзем роботу у фаху, ознова пойдзем даґдзе за гранїцу. Од роботи сом ше нє бал – гвари Златко.
Кратши час робел у Кулпину, ознова з водами, и ознова за словенску фирму хтора була у Врднику. Зявела ше пред тим можлївосц пойсц до иножемства, була му понукнута робота у Америки дзе ше отверало рафинерию, и дзе були потребни людзе, тим инжинєрох хторим робота позната, хтори би могли водзиц цали процес.
– Думал сом же сом нє дозрети за таке дацо, мал сом искуства и знал з водами, алє з нафту робиц, то заш лєм було дакус далєй од мойого фаху и нє могол сом прияц на себе таку одвичательносц. И вец ми понукнути Водовод. Познанства ше мушело мац. Жадал сом робиц у лабораториї, достал сом тото co сом сцел, и на тей роботи сом ше затримал и нєшка. Робим у лабораториї на контроли поджемних и поверхових водох –гвари наш собешеднїк.
ПОЗНАНСТВО З ЕЛЕНУ
На семинар до Беоґраду Златко пошол пред даскельома роками, и то нєшка состойна часц каждей фирми котра патри нє лєм отримац квалитет, алє у роботи и напредовац. На семинару була и Елена, Русиянка, хтору там поволала пайташка з Ґаспрому, фирми у хторей пайташка була занята.
– Упознали зме ше и якош розумели гоч зме ше згваряли на розличних, алє блїзких язикох. Вона лєм по русийски бешедовала, а дакеди и вона робела у Ґаспрому у Москви, економиста є по фаху. Елена теди пришла нащивиц пайташку, а тото цо наисце интересантне то же ми на самим початку приповедала о бабовей шестри хтора була одата за Руснака (бул воєна особа), у України дзе и робел. Упознали ше после войни, а през лєта Елена ходзела до нїх. Знала за Руснацох, бо кед сом єй бешедовал о моїх предкох и одкаль сом, гоч ми такой нє гварела, знала же сом Руснак. Чловек хторого споминам, єй шовґор, пре роботу часто путовал, бул образовани, а кед ше врацел до України ґу Руснацом, бешедовал о тим же Руснаци барз припознати у тедишнєй Югославиї и же су Новим Садзе як у своєй Матки, та же би барз любел раз ту присц. Рихтал аж и документацию, надумал же док пойдзе до пензиї, придзе и на Фрушку гору… – приповеда Златко о перших дньох познанства з Елену, о тим же су истого дня, остатнього у року, обидвойо народзени, лєм вон рок скорей…
После семинару Златко и Елена ше предлужели дописовац. Вец вона пришла, а вец вон пошол ґу нєй. На релациї Нови Сад–Москва були єден час, а вец ше у авґусту 2019. року побрали. Повинчани су у нашей грекокатолїцкей церкви Петра и Павла у Новим Садзе.
– Даскельо роки Елена нє робела, а тераз би любела, та будземе патриц у тим напряме. Маме и други плани, як и кажде, алє, помали, нїґдзе нє понагляме – Добре док так – гвари Златко.
Звикнута на милионски город, на богату културолоґийну сцену, и у вельо меншим Новим Садзе Елена нашла тото цо душу напава. Приємно є нєсподзивана же гоч тот аспект ту вельо скромнєйши, пачи ше єй же є векшини доступни. Гвари же є уж як дома, а окреме одкеди ше велї людзе з Русиї, нажаль, пре войну ту приселєли. На каждим крочаю може чуц язик на хторим одросла.
ПИЄМЕ ДОБРУ ВОДУ
– У Новим Садзе маме барз вельке щесце же пиєме квалитетну воду, поджемна є, цо уж вше ридши случай, а добра технолоґия. Мойо колеґове робя и озонизацию тей води, та є додатно ище квaлитетнєйша. Правда, стари водоводни инсталациї, алє ше и на тим роби. Каждого року ше заменї коло 5 километри инсталациї. Кед ше зна же новосадски Водовод ма коло 960 км водоводних мрежох, 5 км то нє вельо, алє заш лєм ше роби и то идзе, гоч лєм кус по кус. Менши места осудзени на воду яку маю, а щесце кед су при векшому варошу, вец ше лєпше вода контролує, лєпши ма анализи, и то ма свойо бенефити – гвари Златко.
МИЛИ ПАМЯТКИ
Златко Надь родом з Руского Керестура. Оцец Владимир, а мац Наталия Кишюгасова з Коцура, жили у Керестуре. Златко ма и старшого брата Любомира у Керестуре з хторим одросли у парастским обисцу. Гвари же од родичох вельо достали.
– Були чесни, дали нам здравє, воспитанє, вредносци хтори зме у живоце ценєли, дали нам розума и рационалне роздумованє – гвари Златко бешедуюци о родичох хтори уж нє медзи нами – До Коцура зме часто ходзели, любел сом там пойсц, мам там и родзину, а нєшка найчастейше одходзим до того валалу обисц хижу хтора дакеди була мацерова.