Гинто, док Национални совит место нєшкайшого Вивершного одбору мал Вивершни орґан, мал сом нагоду у Руским Керестуре участвовац на роботним стретнуцу з представителями европских институцийох у Републики Сербиї, хтори теди були инициятор и партнер нашей держави у обдумованю и запровадзованю инклузивних статеґийох меншинских заєднїцох, односно їх ефикаснєйшого уключованя до животних цекох векшинского дружтва. Идея, хтора формално и нєшка жиє, була добра и розумна, а лоґика смислова – инкорпорованє припаднїкох меншинских заєднїцох, односно бешеднїкох меншинских язикох до державних институцийох, службох, целох и орґанох явней управи дзе вєдно зоз припаднїками векшинскей заєднїци буду ришовац заєднїцки проблеми и унапредзовац каждодньови живот шицких нас. Попри конкретних дїлох и евентуалних резултатох, так ше превозидзе медзинационални нєпорозуменя, дистанци, та и тензиї, о хторих ше теди ище бешедовало. На єдним боку, меншински заєднїци вецей нє буду мац чувство же су виключени, лєбо марґинализовани у явним живоце, и же то на концу и їх держава, а векшина ше сензибилизує, звикнє и прилапи же зме ту шицки вєдно и єднаки, гоч зме нє шицки исти.
Отже, на спомнутим сходзе перше нам презентована, точнєйпше промовована суґестия о потреби, скоро благодату билинґвалного образованя, ровноправно на меншинским и векшинским язику, бо нїби, меншини церпя пре нєдостаточне знанє сербского язика. На културни способ, алє нєдвосмислово, скоро у єден глас одвитоване же то нє найлєпша идея, голєм кед о нас, Руснацох, слово. Нє лєм же зме шицки скоро од народзеня билинґвални, т.є. розумиме и знаме по сербски, алє зме аж у ситуациї же прето церпи наш власни мацерински язик. Нє пре даяку примушуюцу силу, лєбо обдумани прицисок, алє прето же так живот приноши… Зложиц ше у такей ситуациї з концептом двоязичного образованя значело би з власну дзеку робиц на власну чкоду. Єдноставно, нєт нїякей дилеми же хтори би язик прежил таку ровноправносц.
Здогаднєм, нє першираз, на просту правду хтора, на концу и основна субстанца и премиса цалого корпусу такволаних меншинских законох – сам факт же хтошка меншина, без огляду по хторим критериюму и катеґориї, значи же му потребна институцийна помоц и потримовка векшини же би бул ровноправни. Нє обратно.
Преложене на розумлїви язик, то значи же, кед же у оводи нєт досц учальнї, нє може перше буц загашена меншинска ґрупа, гоч є и найменша. Кед же уж маме штреднї школи з меншинским наставним язиком, вец держава хтора их сновала їх школяром длужна оможлївиц и адекватни учебнїки, гоч ше то нє виплаци и на нїх ше нє зароби. Кед же… Шлєбодно допишце сами.