Моя перша асоцияция на Осми марец ученє писньочки напамят и дарунок хтори ношим мацери. Друга то червени гвоздзик хтори нам хлапци зоз класи даровали на тото швето. Треца, то чарно-била фотоґрафия Клари Цеткин и Рози Луксембурґ зоз початку прешлого вику, кед тоти два шмели жени у борби за шлєбоду достоїнства нє мали ище анї право гласа, а заш лєм були водзаци политичарки у своїм чаше, лидерки лївици у Нємецкей.
Осми марец класични символ борби за елементарну ровноправносц медзи хлопами и женами, за право гласа и право на достоїнствену роботу. Тоти племенїти цилї, нажаль, и нєшка актуални, бо су нє витворени доконца. Нєплацена робота у фамелиї ґлобални феномен, а жени и нєшка зарабяю менєй як хлопи, бо робя на менєй плацених роботних местох. Жени и у терашнїм чаше найчастейше ровноправни лєм на паперу, а зарабровани су до патриярхалних стереотипох, та ше муша за кажди ґрам правдивей ровноправносци сами вибориц.
О Осмим марецу остатнїх рокох мале число людзох зна цо вон наисце значи и яку символику ноши. Кажди дзень треба инсистовац на ровноправносци медзи женами и хлопами, а 8. марец лєм єден дзень у року кед ше здогаднєме на борбу за женски права, и нє шмеме забуц же тота борба, нажаль, нєпреривно тирва и нєшка. Медзинародни дзень женох швето котре слави економски, политични и дружтвени досцигнуца припаднїцох женского полу, а першираз є означене 1909. року у ЗАД.
Идея о означованю того швета зявела ше початком 20. вику у чаше швидкей индустриялизациї и економскей експанзиї хтора часто приводзела до протестох пре подли роботни условия. Найпознатши протест ше случел 1908. року кед 15.000 жени марширали през Ню Йорк и глєдали кратши роботни час, лєпши плаци и право гласа. Два роки познєйше у Копенхаґену отримана Медзинародна женска конференция у орґанизациї Социялистичней Интернационали и на предкладанє Клари Цеткин, нємецкей социялисткинї, установени Медзинародни дзень женох.
Осми марец так постал символ историйней борби женох за свойо людски права, хтори ключни цивилизацийни досцигнуца, гоч ше до нїх, историйно, наисце досц позно сцигло. З нєшкайшей перспективи патраци чежко прилапиц факт же половка чловечества була так длуго обезправена по прешли вик.
Прето би историї хтори написали хлопи требало ознова написац, бо жени у нїх нє участвую, док дружтву доприношели з народзованьом потомства, або ше занїмали з тривиялнима активносцами. Ище вше у швеце велї жени, и нє лєм жени, обезправени нє лєм у нєрозвитих, алє и у розвитих державох ширцом швета.
Феминисткинї шейдзешатих рокох ознова почали славиц тото швето, а 1975. рок преглашени за Медзинародни рок женох, та теди Зєдинєни нациї почали урядово означовац Медзинародни дзень женох. Нєшка велї орґанизациї у швеце означую тото швето, а дзепоєдни ше и нєшка намагаю вибориц же би постало державне, дзе ше ище вше нє означує и нє слави. Борба нєпреривно тирва.
ruske.redaktorka@majazazazuljak