Роздумованє з нагоди Дня побиди над фашизмом Мария Перкович закончує з твердзеньом же „каждe хто ше заклада за капитализем, у єдней хвильки муши бранїц фашизем”. И, ище: „Кажди хто антифашиста, муши буц процив капитализмa” (”Руске слово”, ч.18/2017, б.7).
Добру часц текста бим подписал. Наведзени твердзеня – нїяким концом. Кед ше дацо муши, нєт франти: почина пахнуц на диктатуру.
Як пролетер котри цали роботни вик бул наднїчар у новинох, цо державних цо приватних, бул сом и остал антифашиста, алє би ме нїхто нє нагнал буц процив капитализмa. Тиж так, нєт сили цо би ме нагнала бранїц фашизем. Нє муши ше анї єдно, анї друге.
Капитализми єст рижни: америцки, канадски, британски, французки, новозеландски, шведски… Вони нє народзели Гитлера. Горша вариянта вола ше дзиви капитализем (Сербия, Горватска, БиГ…), а найгорша – русийски. Од нїх мож очековац вшелїячини.
Гитлер пришол на власц нє прето же Нємецка була капиталистична, алє прето же Ваймарска република нє мала механїзми за защиту демократиї. Сталїн пришол на власц прето же ше у Совєтским Союзу анї нє знало цо то демократия. Гитлеров нацизем и Сталїнов комунизем розликую ше лєм у ниянсох.
Британски премиєр Винстон Черчил концом 1940, кед Гитлер и Сталїн ище були союзнїки, написал же у тим року вивойовани три побиди: „Зламали зме нємецку воздушну офанзиву, зачували зме парламент котри надпатра и критикує владу и зачували зме шлєбодни медиї”. Його держава була и остала капиталистична, алє приватну власносц и шлєбодне тарґовище нє миша з людскима правами и шлєбодами.
Новосадски професор Драґоє Жаркович осемдзешатих рокох прешлого вику знал ше опитац студентом, же чи би волєли жиц у социялизме, чи у капитализме. Хто ше опредзелєл за социялизем, професор му гуторел: „Колеґа, нє на партийней схадзки зме. Ви мудри млади чловек, озда видзице цо лєпше”.
Моц Европи нє у углю и челїку, алє у людских правох и шлєбодох. У тим цо фашизем и сталїнизем найбаржей мержели.
Цо ше дотика бувшей Югославиї, оживйованє четнїцтва и усташства нє ма вязи з капитализмом, алє з дурнима главами за котри гласаю исти таки дурни.
На щесце, хто нє може поднєсц капитализем, ма широки вибор. Од Сиверней Кореї по Зимбабве, Кубу, Никараґву и подобни оази.
Становиска висловени у тим тексту виключно авторово и нє вше одражую ушорйовацку политику новинох „Руске слово”.