Тих дньох сом дочитал рукопис Моноґрафийного зборнїка „Руске слово 1945–2020” хтори з нагоди наступней 75-рочнїци нашей Установи пририхтує Дюра Латяк. Попри велїх мудрих словох и интересантних податкох хтори зазначени у тим зборнїку, а хтори сом аж тераз дознал лєбо похопел, можебуц ключни, так повесц, манифестни текст у кнїжки, здогадованє на рускословски роки Любомира Рамача, дакедишнього главного и одвичательного редактора хтори у Руским бул „все и вся” у дзепоєдних з найлєпших рокох, алє и найзложенших периодох у историї наших новинох. У тексту хтори жридлово публиковани у Шветлосци, а хтори цали вжати и до Моноґрафиї, Любомир Рамач медзи иншим написал: „У „Руским слове” ше вше вельку увагу пошвецовало язику. Ту зме були дошлїдни гоч ше досц особи, попри Йовґена Чакана, хтори робел найдлужей, пременєли як лекторе (… ) На язик у новинох вше було даяки зауваги, а найвецей же людзе нє розумя, бо иншак бешедую. Як найчастейше людзе бешедую, видно з емисийох на радию и телевизиї, а ми так нє можеме писац, понеже гевто пойдзе до воздуху, а язик у новинох останє навики и будзе документ як ше дараз у нас писало. Прето язик „Руского слова” нє бешедни, алє литературни. Нє шмело ше допущиц же би язик читачох бул правилнєйши од язика новинарох.”
Язик новинох и новинарох и дзень нєшка, можебуц и баржей як дакеди, зна буц проблематични, нє лєм публики, алє и язикознавцом. О читательним аспекту, Рамач шицко гварел. Медзитим, кед слово о науки и фаховцох хтори чуваю и нормирую язични стандард, шицка вина и обєктивна одвичательносц лєм на медийох и новинарох, а грих идзе на редактора вєдно з функцию. Окрем того же ше о чистоти и правилносци литературного язика нєдосц дзба, а требало би и мушело, у ґлобалним швеце наш язик под вельким, моцним и константним прициском векших язикох и здобуткох диґиталней и технолоґийней револуциї хтори каждодньово меняю планету и швет у хторим жиєме. Чежко победзиц у войни хтора ше водзи нє лєм на вецей фронтох, алє и за хрибтом, на домашнїм терену, и прето наш язик помали траци свою одсудну битку.
У тексту о нєдавно отриманей славистичней конференциї у Беоґрадзе находза ше даскельо барз хасновити, а видзи ше ми и досц єдноставно виводлїви стратеґийни и тактични мири як ситуацию обрациц на наш хасен. Понука их, а дзепоєдни и применює проф. др Михайло Фейса, наш иновативни линґвиста хтори, медзи иншим, виучовал анґлицизми ище док зме у школох шицки учели русийски.
Диґитални словнїки, правописи, платформи з преглєдовачами и алатами за прекладанє нє лєм же будучносц нашого язика, алє цо скорей муша постац и його реалносц. На концу, кед пошвецени хаснователь дружтвених мрежох просеково 5-10 раз на годзину виходзи на профил, чом би му було чежко закукнуц на апликацию же ше по руски гвари можлївосц, а нє могучносц?