Пейц децениї од снованя „Икарусох”

автор сас
1k Опатрене

У дюрдовским Младежским доме, у сали Задружного дома у центре валала, седемдзешатих рокох орґанизовани ”иґранки” за младих. Сала теди була синоним за младих и музику. Шейдзешатих рокох млади на забавох слухали ґрамофонски плочи популарних шпивачох и ґрупох, а од 1967. року формована перша озбильна младежска ґрупа котра мала свойо наступи и забавяла младих. Период од конца седемдзешатих по осемдзешти роки бул „офарбени” з новим рухом – з рок музику.

Яким Сабадош Мента, Радушко Радишич, Михал Гаргаї и Йоаким Тиркайла – були члени составу першей младежскей ґрупи котра порядно грала на „иґранкох” у Дюрдьове. Вони була фундамент снованя музичних ґрупох у валалє. Ґрупу предводзел Йоаким Тиркайла, найстарши медзи нїма, алє мал и найвецей искуства з инструментами. Вон грал примку у оркестру КУД „Тарас Шевченко” од 1952. року и шлїдуюци трицец роки ю нє випущал з рук, з тим же познєйше почал грац на ґитари.

По законченю стреднєй школи Тиркайла оформел музичну ґрупу вєдно з Михалом Гаргайом. Пошвидко постали синоним за забаву Дюрдьове. Гаргаї, гоч вецей нє медзи нами, познєйше бул водзаци у ширеню рок музики у валалє.

Векшина членох ґрупи нє знали грац, алє мали вельку жажду,  та ше тому швидко научели. У Доме, за бину, у єдней просториї учели грац, а там тиж грали и велї други познатши и менєй познати валалски ґрупи. Теди у першим составе на бубнох грал Мента,  на бас ґитари Радишич, на соло ґитари Гаргаї,  а  ритем ґитару у рукох тримал Тиркайла котри з Гаргайом и шпивал. Акустични инструменти им швидко допили, превозишли их. Жадали моцнєйши звук, електрични ґитари и змоцньовач (поячало).

ГРАЛИ, А У САЛИ НЄ БУЛО МЕСТА

Михал Гаргаї ґитару ношел вшадзи зоз собу, шпивал шицким, приятельом, та и дзецом

Михал Гаргаї ґитару ношел вшадзи зоз собу, шпивал шицким, приятельом, та и дзецом

Гоч инструменти були драги, представителє младежи з Младежского и Задружного дому прилапели идею младих и купели им три електрични ґитари и змоцньовач, а вони их одплацовали єден рок од уходнїцох, та у Доме грали задармо.

– Млади предкладали мено ґрупи, вибрали зме вокално инструментални состав „Икаруси”. Ика бул наш барз добри пайташ, а предлуженє – „руси” було у складзе, бо ми троме у ґрупи були Руснаци. Истого року першираз путнїкох превожел авион Икарус, и шицки ше зложели  – гварел Йоаким. По тедишнєй моди мено ґрупи було виписане на бубнох.

Икаруси були барз популарни, наступали  и по околних валалох, у Банату и у Руским Керестуре. „Иґранки” у валалє були барз нащивени, та часто сала була цесна. Перше грали народни руски и сербски шпиванки, вец забавну, та поп и рок музику. Кед рок постал популарни, Михал Гаргаї младих учел як треба грац, бо вон теди єдини шпивал, и кельо-тельо лєпше знал по анґлийски. Часто ше случовало же музичаре анї нє знали значенє словох у шпиванки, а ище частейше анї нє вигваряли слова як треба, алє нє бул их хто виправяц, а нїкому нє завадзало. Познєйше у ґрупи мали и провадзаци женски вокали, почали наступац у просторийох котре хасновала Управа Културно-уметнїцкого Дружтва „Тарас Шевченко”, цала валалска младеж, та и ширше, знали хто члени ВИС „Икаруси”. О нїх ше и нєшка бешедує як зачатнїкох снованя музичних бендох.

Теди од поп и рок музики бул барз популарни шпиванки Стонсох, Битлсох и велї писнї Елвиса Прислия. Док их виводзели, музика була барз гласна и музичарох од нєй аж уха болєли…. А вец,  1969. року Тиркайла напущел ґрупу пре одход до войска, потим пошол на студиї, оженєл ше, и вецей з нїма нє грал.

ДЗИВКИ З ВАРОШОХ ПРЕ НЇХ ПРИХОДЗЕЛИ 

Милена, супруга Михала Гаргая, ше дзечнє здогадує периоду кед єй супруг грал на иґранкох.

– Шицки мойо пайташки були залюбени до Михала Гаргая Мижа, та була и я, гоч сом анї нє знала хто то. А кед сом почала ходзиц на „иґранки”, прешвечела сом ше же Мижо, як го теди шицки волали, наисце заслужує увагу. Барз крашнє грали и шицки млади их любели слухац. Вони теди єдини у валалє грали – памета Милана Гаргаї Беба.

Михал цалого живота бул шицок у музики, зберал плочи и часто шпивал у дружтве, а музикалносц нашлїдзели обидвойо їх дзеци, поготов син котри ше научел грац на оцовей ґитари, котру заш нашлїдзел унук, дзивков син. Милена гвари же Михал вшадзи зоз собу ношел ґитару. У периодзе кед бул водзаци у ґрупи,  велїх научел грац, та ше млади „обрали” з рок музику.

Першу Михалову ґитару нашлїдзел його унук

Першу Михалову ґитару нашлїдзел його унук

ЗА РОК  МУЗИКУ БУЛО ВШЕ ВЕЦЕЙ ЗАИНТЕРЕСОВАНИХ

Року 1969. ВИС „Икаруси” меня состав, а у своєй програми вше вецей наступа зоз рок шпиванками. Зменьовали ше члени, як и назви бендох. Медзи познатшима составами була ґрупа з меном „202” котра основана пошвидко после „Икарусох”, а потим о даскельо роки „Амор” котра формована 1975. року, а обстала три роки. Шицки состави були  рок состави, бо у тим периодзе тота музика була барз популарна. У стаємней постановки ґрупох бул Михал Гаргаї котри грал на соло ґитари и шпивал, з нїм грали и Павле Чурчич Мелен на ритем ґитари и тиж шпивал, Радушко Радишич грал на бубнох, Славко Рускаї на бас ґитари, Милан Бабич Бабела (соло ґитара) и шпивал, Жарко Мушицки грал на клавиятурох, Васа Римски на бубнох. Грали и шпивали и по околних местох, а на їх наступи до дюрдьовского  Младежского дома приходзели и млади з Нового Саду и Зренянину.

ИДЗЕ ЯНКО ПО КАЛДЕРМИ…

Тиркайла гвари же кед почали грац, теди була вельо єдноставнєша музика як нєшкайша, односно нєшкайши гити. Окрем же грал, вон теди написал текст за шпиванку котра у валалє и нєшка нє забута, озда и прето же ше у нєй франтує.

 – Знам же єдна часц идзе так: Бул раз єден бачи Янко и жена му Ганя, уж пол ноци, а у доме нїякого спаня… Идзе Янко по калдерми бо му дражка уска, глєда свою хижку стару як страцена гуска… Пошол Янко там до хлїва место до посцелї, дума себе, пове Ганї, же ше крава целї. Алє Ганя мудра жена нїч му нє верела, єй ше крава того тижня уж два раз целєла – одшпивал Йоаким Тиркайла.

Йоаким Тиркайла предводзел першу младежску музичну ґрупу формовану у Дюрдьове

Йоаким Тиркайла предводзел першу младежску музичну ґрупу формовану у Дюрдьове

ПОВЯЗАНИ ТЕКСТИ