Гоч жени у ИТ секторе ище вше у меншини, вони єднак успишни як и хлопи. Єдна з нїх и Калина Павлович з Руского Керестура, хтора занята у софтверскей ИТ Компаниї за виглєдованє, розвой и инженєринґ у обласци управяня електроенерґетских системох „Schneider Electric DMS NS” у Новим Садзе. Вона закончела основни и мастер студиї на Факултету технїчних наукох у Новим Садзе, на Департману за Рахункарство и автоматику, напрям Применєни рахункарски науки и информатика, а свою першу роботу достала ище на студийох.
Остатнї роки часто чуєме поняце ИТ сектор, алє можебуц велї нє знаю цо то точно. Як би го ти дефиновала?
Калина Павлович: ИТ сектор, односно информацийни технолоґиї, подрозумює инсталациї програмох, проєктованє рахункарских мрежох, системох, умрежованє, управянє, дизайнованє базох податкох, управянє зоз информацийнима системами. То єден общи термин хтори облапя технолоґию хтора ма вязи зоз продукцию, складзищеньом, комуникациями, дистрибуцию информацийох и ище вельо того. За ИТ мож повесц же то релативно нова обласц, нови сектор, хтори постої уж вецей роки, алє остатнї час почал баржей напредовац и постал познати ширшей явносци.
Дзе ши перше робела? Яки твойо задлуженя у компаниї дзе ши тераз занята?
КП: Од тих сом особох цо роботу достали ище под час студийох. Требала сом одробиц праксу за мастер студиї у єдней голандскей фирми, после того ме затримали и достала сом роботу. Потим сом ше преруцела и уж два роки робим у компаниї „Schnaider Electric”, хторей примарна дїялносц управянє зоз електричну енерґию. Вони предаваю опрему, односно физични ствари/предмети. Я занята у „Schneider Electric DMS NS”, хтора часц тей велькей фирми и ми розвиваме софтвер хтори дава алати за ефикасне провадзенє, управянє, дизайн и оптимизацию дистрибутивних системох. Моя часц и часц мойого тиму же бизме цали тот продукт подмирйовали зоз податками, хтори доставаме од клиєнтох. Ми интеґруєме податки од клиєнта з нашим моделом. Роботни час нам флексибилни и то у векшини фирмох так. У моїм тиму нас єст дзешецеро и робиме на розличних проєктох. Углавним робиме зоз иножемнима клиєнтами, сотрудзуєме зоз Сиверну Америку, Голандию, европскима жемами. У Сербиї єст вецей иножемни фирми, як домашнї.
Кельо то напарта и зложена робота?
КП: Робота зна буц дакеди напарта, окреме теди кед маме даяки одредзени термин, односно датум по хтори маме закончиц задаток. Ґенерално, робота интересантна и цикава. Нєзакончену роботу нє ношим дому, гоч ше ми дакеди случи же дацо додатно одробим и у приватним чаше. Заш лєм, то така файта роботи же вше єст цо робиц, алє треба найсц гранїцу кеди ше претаргнє и предлужи ютредзень.
У ИТ сектору єст вецей хлопох. Можебуц предносц, чи мана буц жена у тей сфери?
КП: Ище у штреднєй школи сом ше звикла же сом у тей обласци, як жена, у меншини. У Електротехнїчней школи „Михайло Пупин”, векшина були хлапци, у класи нас було три дзивчата. Нїґда сом то нє доживйовала як ману, або предносц, и хлапци и професоре були фер и коректни ґу нам. Тото ше предлужело и на факултету, бо од 200 студентох, можебуц 30–40 були дзивчата. Так и на роботи. Постої тот стереоптип же людзе думаю же то занїманє баржей за хлопох, цо наисце нє так. Жени у тей роботи тиж успишни, як и хлопи. Видзи ше ми же ше то у остатнїм чаше меня и же ше, заш лєм, звекшує число женох у ИТ секторе. Нєт ту предносци, хто кельо заинтересовани, проактивни, кельо є пошвецени, таки и резултати. Знала сом же сцем тото виучовац, прето же сом од вше любела математику, информатику, физику, нє интересовали ме дружтвени науки.
Як швидко наставаю иновациї, пременки?
КП: Барз швидко ше шицко розвива, треба нєпреривно провадзиц иновациї. Спомла сом, нє ношим роботу дому, алє зато ше од дому учим и усовершуєм, бо сцем отримац квалитетни уровень знаня. Информуєм ше углавним прейґ интернета, нормално, постоя и кнїжки, фахово часописи. Нє досц закончиц факултет, муши ше нєпреривно робиц на своїм знаню. Дахто на тото патри як на предносц, дахто як на ману, алє у векшини занїманьох ше муши усовершовац кед ше нє сце „заостац у часу”.
Кельо у нас розвити информацийни технолоґиї? Мож поровнац швет и нашу жем?
КП: Єст их надосц, остатнї час ше вельо о тим приповеда. На каждим крочаю мож чуц даяку информацию. Ми, як менша держава, маме менєй людзох хтори ше зоз тим занїмаю, алє по квалитету зме наисце добри. Наша образовна система моцна, студенти пририхтани, маю добру подлогу. Можу почац робиц без даяких окремних обучованьох. Знам приклади же странски фирми, зоз Голандиї, Америки, глєдаю людзох зоз Сербиї и поцагую их до своїх державох.
Попри факултетского образованя, постоя и велї курси хтори понукаю едукацию у ИТ секторе. Кельо вони квалитетни и чи мож вообще поровнац знанє хторе ше здобудзе на факултету и на курсу?
КП: Гоч як, менше знанє ше достава прейґ курсох. Обласц широка и нє мож ю преучиц и виглєдац за шейсц мешаци кельо тирва курс. Вшелїяк же ше патри чи дахто приходзи после законченого факултету, чи курса. Факултет нє обезпечує роботу, алє охабя упечаток. Понеже ше надосц глєда людзох, роботу доставаю и єдни и други. Даєдни курси отримую и фирми же би себе обезпечели роботни кадер, а кед ше особа намага и напредує на курсу, понукню єй роботу.