Тим – три жени и шейсцме хлопи, прешлого мешаца ше випендрали на гору Рила у Болгарскей. Медзи нїма бул и Славко Гербут з Руского Керестура хтори на Мусали, найвисшим верху на Балкану, розширел и нашу, руску заставу.
На драгу зоз нашей жеми рушели 21. фебруара, a акцию орґанизовало Горяцке дружтво „Панонци” зоз Суботици. Славко член Горяцкого дружтва ,,Алма Монс Адвентурес” з Нового Саду, алє при горякох ше звичайно нє патри на тото хто з хторого горяцкого дружтва, або здруженя. Гоч хто кед орґанизує даяку акцию, нє проблем ше приключиц. Горяки ше медзи собу познаю, вєдно ходза и на велї други тури и то нїґда нє проблем.
Славко уж длуго познал водича зоз спомнутого суботицкого дружтва хтори бул водич и на Мусалу, и длугши час роздумовал о Мусали, найвисшим верху на Баклану (2.925). То було його давне жаданє, алє му ше тот одход вше якош вишмикнул.
– Кед сом у януару видзел яки рочни план „Панонцох”, нє мал сом дилему. Ище сом анї нє знал хтори то дзень будзе у фербруару, алє сом бул прешвечени же пойдзем. Наволал сом пайташа и гверел му най запише мойо мено и презвиско. Так було, а я припознавам, вше сом любел природу и обиходзиц места и предїли, уживал у путованьох, а окреме ходзиц по горох – гвари Славко.
И ходзи, и пендра ше, и змага у бежаню
Цала тота интересантна приповедка о горяцстве почала пред 10 роками, кед наш собешеднїк перше почал одходзиц на Фрушку гору. Нє прешло вельо часу, а Гербут бул заинтересовани и за други гори. Теди ище нє бул член анї єдного горяцкого клубу. Надосц о тим читал на интернету, розпитовал ше, виглєдовал и, як сам гвари, блукал по горох.
– Вец сом ше заинтересовал за Фрушкогорски маратон. Дознал сом же постоя змаганя у бежаню по горох, дзе ше горяки з дзепоєдних дружтвох змагаю, и дзе то анї нє у першим плану, алє важне прейсц даєдну драгу за одредзени час. Я ше уж теди „обрал” од горох, а попри тим сом тренирал рукомет и ище вше тренирам. Мушим припознац же сом пренашол тото цо ше ми попачело и мушел сом исц далєй. Так почало – гвари вон.
Славко ше упознал з людзми, з горяками хтори го поволали же би ше им придружел и учленєл. Уж три роки є член новосадского Горяцкого дружтва ,,Алма Монс Адвентурес”, а попри шейтаня и пендраня по горох, одходзи и бежац по горох и член є, такволаного, Трекинґ тима. Одходзи на змаганя у Войводянскей трекинґ лиґи, алє и на змаганя трекинґ лиґи у Сербиї.
Вше добре знац…
Кед ше нєдавно зоз тимом пендрали на Мусалу, вонка було -10 ступнї, а доокола шнїг. Вшелїяк, же то нє лєгко, бо окрем того цо нєпреривно треба мац на розуме и мерковац, на хрибце треба влєчиц шицку опрему…
– Чежше ше пендрац по жими и по минусу, бо треба ношиц векшу терху и добре ше пооблєкац. Чежше ходзиц и по шнїгу, алє треба мац добру обуй, з єдним словом треба буц порихтани же ше на жими останє годзинами. На висших и чежших горох за пендранє обовязна опрема як цо то дерези, хтори ше кладу на ципели же бизме нє спадли и нє зошлїсли ше, цепин служи же би застановел того хто почнє падац, зоз нїм ше кочи, зарива ше го до ляду. И нє лєм тото, з нїм мож викопац дзиру у шнїгу и скриц ше у даякей позарядовей ситуациї. Мушиме мац и ремень за хтори ше завяже тот цепин, и кед зме на даяких критичних местох, же би ше могло осиґурац зоз штранґами. Вшелїяк, то подрозумює же треба зоз собу ношиц вецей опреми хтора и чежша – толкує Гербут и предлужує же жимски пендраня спомалшени же би ше людзе нє розгоруцели и озноєли, бо ше так цело швидко розхладзи.
– На Рили нам було добре, було жимно, алє нє дул витор и були зме добре порихтани, та шицко прешло так як треба. На драги зме ше кратко и одпочивали, то горяки поряднє робя и теди ше вше и висликуєме, а кед ше випендраме на верх, на нїм кус длужей останєме, озда же бизме цо длужей на нїм уживали – гвари Славко, и толкує же кажде хто член гоч хторого горяцкого клубу, муши прейсц през основну обуку. Углавним, то информациї о опреми, о тим цо ше може случиц у одредзених ситуацийох и о тим як треба же би ше справовали горяки, о опасносцох хтори можу знайсц каждого хто на гори… Познєйше, за тих цо заинтересовани постоя обуки и за виа ферати, високи гори, жимски пендраня…
– То барз важне, и тоти обуки наисце хасновити, алє я барз любим слухац и старших горякох, учиц од нїх и слухац о тим яки маю искуства – гвари Славко хтори з ,,Алма Монсом” вшадзи ходзел, ходзел по горох и з другима дружтвами, а дакеди ше и сами медзи собу порадзели, та на даєдну гору одходзели приватно.
– Пендрал сом ше по горох, на списку коло 80, 90, анї сам нє знам кельо, найчастейше то було по Сербиї, алє и по Босни и Герцеґовини, Македониї, Румуниї, Болгарскей, Мадярскей, Горватскей и Словацкей. И гоч на хтори верх кед ше випендраме, тоти чувства зоз словами нє мож описац. То цошка окремне, то зме сцели и плановали и кед ше нам уда, щесце вельке. На самим верху зме наградзени з попатрунком на прекрасни предїли. Теди забудземе на жулї, запалєня, на вистатосц… Добри людзе там, а верце, велї познанства и приятельства праве там, у горох настали. Чуєме ше, и кед ше врациме з даєдней тури, дакеди нам ше чежко орґанизовац попри роботи, алє шицки то наисце щиро любиме, та якош вше найдземе часу и знаме як то и реализовац – гвари на концу Славко Гербут.
Най знаю о нас
– Руску заставу часто ношим зоз собу. Мал сом ю и у Словацкей на Татрох и тераз на Мусали, алє и индзей. Цешел сом ше же сом Руснак з Керестура, а любим бешедовац о тим же хто зме, цо зме….
У Войводини, углавним, людзе знаю за Руснацох, алє по Сербиї нє нательо. Видзим же им интересантне кед им о тим приповедам – гвари млади горяк.
Руксак и опрема
– Вше треба вжац досц води, соку и чечносци. На даєдней гори єст досц жридла питкей води, алє на висших горох того нєт. Вше треба мац дацо заєсц, чоколадки, овоц, гоч цо, нє чежке за жалудок, а же би дало надосц енерґиї. Обовязна часц опреми то и лампа хтору ше кладзе на главу, бо нас вельо раз на гори лапи ноц. Треба мац и даяку основну першу помоц, телефон и обовязно число горскей служби. Шмати за диждж тиж потребни, бо ше на горох хвиля зна пременїц раз два и вшелїяк, добре ше зда мац даяку защита од витру, шапку, качкет, або калап кед слунко… Окуляри добри за слунко, алє и су и од шнїгу очом добра защита.
Горяцки палїци обовязна часц опреми, вельо лєгчейше з нїма ходзиц – гвари Славко.
