Того року пред нами два значни ювилеї – 270-рочнїца образованя на руским язику и 120-рочнїца предшколского образованя, тиж по руски.
Худобни, зачирени до панонского мочару нашо предки мали тварде спознанє, такой по приселєню, же без образованя скапу їх нашлїднїки, та гоч то було без школованого учителя, без учальньох, у малей, зоз блатом омасценей, хижки совисни Руснак подучує своїх нашлїднїкох вироученю, писаню и читаню по руски.
Двасто седемдзешат роки после того шицкого ми, потомки истого Руснака, место же бизме ше цешели и чували образованє од оводи, прейґ основного и штредньшколского (ґимназиї), та по факултет на нашим язику, тераз кед шицко завиши лєм од нас, ми ше зочуєме зоз капаньом и утаргованьом руских основношколских оддзелєньох.
У тим, за нас поражуюцим стану, дошлєбодзце ми свою застараносц виражиц на нєузвичаєни способ прейґ стихох поети Якима Чапка з Дюрдьова.
Тоти стихи можебуц дакого порушаю на роздумованє, дакому буду здабац на апел, а можебуц дакому то буду лєм крашнє виповедзени стихи.
Каждому по його совисци.
КЕД У РУСКЕЙ ШВЕТЛО ЗАГАШИ ШЕ КЛАСИ
Нє застанови ше Тиса,
нє прелєє гаци,
розлєє мутни гнїв на поля злати.
Нє пошлє Перун копиї печаци,
дуб тристорочни вирвец и спалїц
за шицки часи.
Нє урве ше камень, нє стрешу ше Карпати
кед у рускей шветло загаши ше класи.
Нова якаш мода
при нас настава,
та велї
цо з руским хлєбом дзеци свойо ховаю
слово власне мацеринске,
лєм як памятку на прешли часи,
у своїх обисцох на муре нєшка чуваю.
Чи их обидзе благи витор, смуток нїжни,
кед у рускей шветло загаши ше класи?
Цо ше з нами таке стало?
Од розкоши же шицко на своєй бешеди
шлєбодно хасновац маме?
Чи исконского страху
нє терчиц и спинац ше високо,
бо закончиц лєгко можеш у блаце чи праху,
та нє дзбаме
чи у рускей шветло загаши ше класи.
Чи щешлїво забули зме на стари часи
Кед лєм дома по руски ше шмело,
школи зоз своєй кишенки будовало,
учительох у натури плацело,
черство слово свойо у рукох тримало!
Цо ше стало же мац на люцкей бешеди
Сина школовац уписує,
а у рускей шветло же загаши ше класи,
Нє банує?
Кому Катедра
Кому театер?
Кому слово най нє згашнє,
чувац кому придаме.
Дзецом кед на бешеди своєй
учиц ше спераме.
Велька ше вода ґу векшей
моцно гарнє.
Мала, потульно ґу нєй ше припиха.
На тей чарнїци коренї нас,
школа, вира и Матка,
Чи знаме,
Черство тримаю!
Єден вирубеме,
сциха,зошлїснуц ше маме!
Септембер, 2017. Дюрдьов
Яким Чапко