Остатнї три тижнї нагло ше звекшало число миґрантох, углавним зоз державох чийо гражданє нє можу достац приєм до жемох Европскей униї. Червени криж у Шидзе и його партнере и далєй помагаю, а значне доприношенє сцигує и зоз явних подприємствох.
После ярнього зациху кед застановена такволана ,,балканска рута”, число миґрантох остатнї три тижнї на подручу шидскей општини нагло звекшане. Тераз их єст вецей як тисяч у трох прилапних центрох. По податкох Червеного крижа у Шидзе, на дакедишнїм мотелу при Адашевцох змесцене 450 особи, потим у обєкту при гайзибанскей станїци у Шидзе 440 и у прилапним центре ,,Принциповец” на гранїци з Републику Горватску ище 240 миґранти.
– Ми ше нєпреривно стараме о шицких миґрантох, а окреме о дзецох, женох старих и хорих особох. Обезпечуєме им поживу и средства за гиґиєну. У тей роботи анґажовани коло 15 особи, и то заняти у Червеним крижу, анґажовани плацени персонал, як и нашо волонтере. Обачиц же у тей ,,миґрантскей габи” найвецей єст особи зоз Авґанистану, Пакистану и Алжиру, а вельо менєй зоз Сириї. На початку миґрантскей кризи штредком септембра прешлого року, мали зме найвецей миґрантох праве зоз Сириї – визначує Душица Полетан, секретарка Червеного крижа у Шиду.
Вона додава же у роботи зоз миґрантами од самого початку кризи помагаю и партнерски гуманитарни орґанизациї: ,,Каритас”, „Човеколюбє” и Фондация ,,Дивац”, чийо активисти тиж миґрантом обезпечую кост, средства за гиґиєну, облєчиво и обуй. Од самого початку кризи, окрем Дома здравя и Центра за социялну роботу, помагаю и локални явни подприємства ,,Стандард” и ,,Водовод”, насампредз у отримованю комуналней гиґиєни.
ЗЛУЧОВАНЄ ФАМЕЛИЙОХ
Помоц миґрантом на розполаганю кажди дзень же би им пребуванє на тих просторох було цо лєгчейше. Без огляду на факт же после запровадзених нєдавних мирох держави, односно звекшаней контроли воєно-полицийних патролох на гранїци ґу Болгарскей и Македониї, число миґрантох ше на шидским подручу ище нє зменшало прето же вони приходза з других часцох Сербиї и ту ше змесцую у наздаваню же предлужа драгу на Заход.
При Червеним крижу барз активна и Служба глєданя хтора оможлївює же би ше злучели фамелиї хтори ше у драже потрацели. Як нам гваря гуманитарци, найлєгчейши способ же би члени фамелиї миґрантох ступели до контакту то прейґ телефона. Прето од Нового року потераз подзелєни вецей як тисяч телефонски карточки за мобилну телефонию.
Под час пребуваня у дочасових прилапних центрох, миґранти маю и нєпреривну медицинску защиту. О їх здравю ше стараю медицински роботнїки Дома здравя у Шидзе, алє и числени медзинародни гуманитарно-здравствени волонтере.
– Шицки вони за тоту роботу маю овласценє од нашого Министерства здравя. Тиж так, шицки лїки хтори ше преписує, домашнї, односно купени у наших апатикох. Од 8 по 24 годзин о здравю миґрантох ше стараю медзинародни здравствени екипи, а през ноц здравствени роботнїки нашого Дома здравя. Шидски Дом здравя овласцени и за транспорт миґрантох хторим потребна медицинска помоц у нашим Доме здравя, або до Общого шпиталю у Сримскей Митровици лєбо даєдней другей медицинскей установи – наглашує директор Дома здравя у Шидзе др Крсто Куреш, хтори и главни координатор шицких медицинских екипох хтори на помоци миґрантом.
Од половки септембра прешлого року, кед миґрантска криза почала, на подручу општини Шид по тераз прешли вецей як 700 000 миґранти. Як дознаваме од др Крсти Куреша, за тот час умарли два особи хтори поховани по їх вирских обичайох. З другого боку, у транзиту ше народзели 10 беби, а случело ше раз же ше єдна миґранткиня породзела праве у прилапним центре.
СПОКУСА ДЛУГШЕ ЗАТРИМОВАНЄ
Же ше миґранти ознова врацели на шидске подруче, обачиц и у городзе, понеже нє муша буц нєпреривно у прилапним центре, алє ше можу рушац шлєбодно. Дзепоєдни з нїх на городским пияцу на тезґох предаваю конзерви, паштети, кекси и чоколадки. Конзерва ,,тунєвини” кошта лєм 50 динари.
– Найновша габа приходу миґрантох до општини Шид иншака як потерашнї приходи, бо мешацами пред тим миґранти лєм преходзели през Шид ґу жемом ЕУ и затримовали ше найдлужей 24 годзини. Тераз кед зопарти, або зведзени на минимум их уход до ЕУ, вони ше затримую длужей на подручу нашей општини покля нє одлуча чи поднєшу вимогу за азил – толкує Ивица Йович, предсидатель Совиту за управянє з миґрациями општини Шид.
Вон додава же Совит за безпечносц општини принєсол заключенє о снованю окремного Роботного цела хторе будзе водзиц старосц коло звекшаного надпатраня и контролованя уходу у виходу миґрантох з прилапних центрох и отримованє уровня безпечносци у сотруднїцтве з другима державнима орґанами.
Йович гвари же нажаль було и случаї же дзепоєдни миґранти участвовали у каребних дїлох и дробнєйших крадзох. Питанє безпечносци окреме чувствительне под час отримованя манифестациї ,,Културне лєто” кед ше на єдним месце позбераю вельо нащивителє.
КАЖДОДНЬОВИ ЖИВОТ
Домашнє жительство и миґранти през остатнї рок звикли єдни на других, цо мож обачиц и по єдним спортским прикладу. Нєдавно ше у Адашевцох бавело традиийни турнир у малим фодбалє. Єдно стретнуце одбавела праве екипа миґрантох процив домашнїх, резултат бул вировнани – 5:5, а з трибинох кажде потримовал своїх.