У просторийох Заводу за културу войводянских Руснацох пияток, фебруара, госцинска була Мая Орихан зоз Коцура, хтора численей публики приповедала свойо искуства и дожица зоз препутованих 56 жемох швета.
Стретнуце зоз Маю було орґанизоване у контексту титули Младежскей престолнїци Европи хтору того року ноши Нови Сад, а наш Завод доприноши єй змистом.
Мая Орихан зоз Коцура закончела Факултет технїчних наукох, напрям ґеодезия, а 2015. року закончела и мастер студиї з хторима ше визначела и на националним уровню, та достала награду за найлєпшу мастер роботу у Сербиї. На самим початку преподаваня Mая ше публики представела зоз єдним кратким и ефектним видео-знїмком на хторим видно даскельо путованя зоз даєдних од 56 жемох хтори обишла.
Перша дальша дестинация єй була Италия 2000. року до хторей пошла прейґ Каритасу у Руским Керестуре. Потим, 2012. року як студент ґеодезиї прейґ IAESTE програми за черанку студентох, достала понукнуце же би пошла до Бразилу буц асистент на факултету у своїм фаху, хторе дзечнє прилапела и нєодлуга почала учиц портуґалски язик. Як студент, и прейґ програми Work & travel пошла до Америки хтору скоро цалу обишла. У шлєбодним чаше сцела обисц шицко цо могло обисц у околїску тей держави, и то ше єй, як гвари, и удало. Потим пошла робиц на ладю, дзе ше єй витворело єдно зоз найвекших жаданьох а то – видзиц поларну шветлосц, а зоз тим и Аляску, Чиле, Арґентину, Мексико и велї други держави. Тиж витворела ище єдно свойо жаданє, кед видзела найдрагшу обсерваторию на швеце, систему радио-телескопох хтора ше состої од 66 поєдинєчних телескопох унапрямених ґу нєбу, а хтора ше находзи у Атаками, пустинї у сиверним Чилеу на надморскей висини од приблїжно 5 000 метери. Мая на каждим путованю упознала вельо людзох, велї нациї, вельо язики и намагала ше прилагодзиц ґу каждей култури и способу живота у хторим ше нашла. Векшину путованьох єй обезпечели стипендиї хтори доставала кед була студент, а познєйше их финансовала и зоз власного заробку на ладї. З Маю зме бешедовали о найинтересантнєйших упечаткох од шицкого цо видзела и дожила ширцом швета.
МОЗАЇК Од 56 державох хтори ши обишла, чи можеш видвоїц єдну, хтора ци на даяки способ була найинтересантнєйша?
– Можем, то вшелїяк Бразил. То було мойо перше искуство и там сом ше могла найбаржей прилагодзиц од шицких державох у хторих сом була. Наприклад, у Китаю, а то цошка цо ме барз нєсподзивало, то єден цалком иншаки швет лєм за себе, у хторим сом дожила „културолоґийни шок” од людзох, обичайох, животних звикнуцох.
МОЗАЇК Чи ши на своїх путованьох звладала даєден нови язик?
– Научела сом свахили, нє совершено, алє даяке основне знанє зоз хторим ше можем спорозумиц зоз Африканцами. Научела сом го у каждодньовей бешеди док сом була у Африки зоз цильом же бим ше знала сама опитац цо кельо кошта, цо як ше пове и тото цо найбаржей потребне кед ше пойдзе на даяке нове, нєпознате место. А попри тим приповедам ище шпански, портуґалски, анґлийски, дакус русийски и нємецки и, нормално, по руски и сербски.
МОЗАЇК Яки ши роботи робела и волонтирала на черанкох студентох и цо ци було найчежше?
– Ишла сом на Бали у Индонезиї, дзе сом садзела рискашу, досц чежка робота, алє нє и найчежша. На ладї ми було вичерпююцо робиц, там сом робела зоз годзинками у єдней златарнї, заш лєм то робота кед ши цали дзень на ногох. Медзитим, нїч то нє чежко кед я за дзень лєбо два достанєм добру мешачну плацу яка у Сербиї, так же ми то була мотивация на даяки способ.
МОЗАЇК У Африки ши часто ноцовала вонка, под шатром. Нє бала ши ше? Лєви, дзивина, нєпознате…
– Кед сом була у савани, спала сом у шатру зоз єдну дзивку, бул єден случай же зме вноци чули койдзеяки звуки дзивих животиньох. А праве пред тим нам приповедали же слони, нєдавно, у тим краю поваляли шицко пред собу. Алє, углавним нє роздумуєм цо ше може случиц, прето ше и нє боїм. Кед бим нєпреривно роздумовала напредок же цо кед ше тото лєбо гевто случи, скоро нїч бим нє поробела у живоце.
МОЗАЇК Хтора то найкрасша традиция и дзе найприємнєйши людзе по твоїм думаню?
– Дефинитивно, Южна Америка. Барз су сердечни, госцолюбиви, отворени, и ти ше у таким стредку барз лєгко злучиш и зожиєш вєдно зоз нїма. И по нєшка мам отамаль велїх приятельох зоз хторима сом остала у контакту.
МОЗАЇК Яки ши нови єдзеня коштовала по швеце и хторе ци було найнєзвичайнєйше?
– Коштовала сом месо зоз крокодила, ноя, рижни хробачки, жаби… Часто туристи одушевени зоз кухню у Виєтнаму, алє я – нє. Я любим нашу кухню, любим и индийску, китайску, алє думам же єдзенє у нас найсмачнєйше.
МОЗАЇК Хтору дестинацию би ти младим препоручела за лєтованє, лєбо жимованє?
– Я найволїм горяцки спорти, алпинизем. Мойо нєвитворене жаданє то Непал, Гималаї и Монт Еверест. Так же будуци час пошвецим обиходзеню горох. То нєшка досц доступне, потребне лєм добра дзека, физичне и психичне пририхтованє, и витирвалосц. Кед наисце жадаш, нє чежко цали дзень ше пендрац на даяку гору и висц на верх – то успих, и вшелїяк бим тото препоручела.
